Właściwość miejscowa sądów w sprawach frankowych po nowelizacji kpc

Odciążenie Sądu Okręgowego w Warszawie. Pozwy frankowiczów będą kierowane do sądów miejsca zamieszkania powodów. Syntetyczny opis nowelizacji procedury cywilnej.

Od 15 kwietnia 2023 r. frankowicze kierują swoje pozwy do sądu w okręgu, w którym mieszkają.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 614) – zw. dalej: „ustawa” – „W okresie 5 lat od dnia wejścia w życie niniejszego przepisu powództwo konsumenta o roszczenie związane z zawarciem umowy kredytu waloryzowanego, denominowanego lub indeksowanego do waluty innej niż waluta polska, w tym o ustalenie istnienia lub nieistnienia wynikającego z niej stosunku prawnego, o ustalenie bezskuteczności postanowień tej umowy lub o zwrot świadczeń związanych z jej zawarciem, wytacza się wyłącznie przed sąd, w którego okręgu powód ma miejsce zamieszkania.”.

Należy wyjaśnić, że powyższa regulacja prawna weszła w życie z dniem 15 kwietnia 2023 r. i korzystnie wpłynęła na kwestię odciążenia Sądu Okręgowego w Warszawie (dokładniej XXVIII Wydziału Cywilnego, czyli tzw. wydziału frankowego).

Dodatkowo ustawodawca wskazał, że przelew wierzytelności związanej z zawarciem umowy kredytu waloryzowanego, denominowanego lub indeksowanego do waluty innej niż waluta polska, nie wpływa na właściwość sądu określoną w art. 18 ust. 1 ustawy. Dodatkowo należy wskazać, że zgodnie z wolą ustawodawcy wyrażoną w art. 18 ust. 2 ustawy, pozew zawiera oznaczenie miejsca zamieszkania konsumenta.

Jak należy oceniać wprowadzone rozwiązanie odciążające „warszawski wydział frankowy”?

Zmianę w zakresie określenia wyłącznej właściwości sądowej w odniesieniu do okręgu, w którym konsument ma miejsce zamieszkania należy co do zasady ocenić wysoce pozytywnie. Z całą pewnością zmiana ta wpłynie na odciążenie Sądu Okręgowego w Warszawie, a co za tym idzie, również do przyspieszenia procedowania w innych sądach na terenie całego kraju. Tak jest przynajmniej w teorii. Pytanie tylko, czy nie wpłynie to na jakość wyroków sądowych i czy faktycznie zmiana ta przyspieszy przebieg procesów frankowych? Warszawski wydział frankowy był już wysoce wyspecjalizowany w zakresie rozpatrywania spraw frankowych. Doświadczenie całego zespołu sędziowskiego powinno zostać przełożone na pozostałe sądy krajowe, które mogą (w zasadzie to powinny) przecież korzystać i wspomagać się liniami orzeczniczymi/interpretacyjnymi, które zostały już wypracowane przez dotychczasową, bogatą praktykę sądową.

Na pełną ocenę wprowadzonych w dniu 15 kwietnia 2023 r. zmian przyjdzie nam jeszcze poczekać. Należy upatrywać nadzieję w tym, że nowelizacja procedury cywilnej korzystnie wpłynie na szybkość postępowań oraz utrzyma wysoką jakość rozstrzygnięć sądowych w ujęciu całościowym.