Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie – XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy z dnia 14 marca 2025 r. XXIII Ga 763/24

Wyroki

Skład sądu

Przewodniczący: sędzia Sylwia Paschke

Sentencja

Sąd Okręgowy w Warszawie – XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy

po rozpoznaniu w dniu 14 marca 2025 r. w Warszawie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (…) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

przeciwko B. W. i P. W. o zapłatę na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie z dnia 12 stycznia 2024 r., sygn. akt IX GC 3239/21

1. oddala apelację,

2. zasądza od (…) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz B. W. 2214,00 zł (dwa tysiące dwieście czternaście złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w 

spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty,

3. zasądza od (…) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz P. W. 2214,00 zł (dwa tysiące dwieście czternaście złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty.

Uzasadnienie

W pozwie skierowanym przeciwko pozwanym – B. W. i P. W., powód (…) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. wniósł o zasądzenie solidarnie od pozwanych kwoty 42 793,20 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 7 maja 2019 r. do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że łączyła go z pozwanym B. W. umowa pożyczki, zabezpieczona wekslem in blanco, poręczonym przez P. W.. Powód podniósł, że z uwagi na rozwiązanie z pozwanym B. W. ww. umowy pożyczki, z wyłącznej winy wskazanego pozwanego, uzupełnił wystawiony weksel, którego zapłaty dochodził w niniejszej sprawie.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwani wnieśli o uchylenie nakazu zapłaty w całości i oddalenie powództwa powyżej kwoty 5508,00 zł, jednocześnie wskazując, iż wnoszą o uchylenie nakazu zapłaty i oddalenie powództwa ponad 5 468,00 zł.

W uzasadnieniu swego stanowiska pozwani zakwestionowali wniesione powództwo, podnosząc, iż kwota zaciągniętej pożyczki została przez pozwanego B. W. uregulowana w większej części, z uwagi na dokonanie zapłaty 155 662,00 zł (134 000,00 + 21 662,00), z pożyczonego kapitału 161 130,00 zł. Ponadto pozwani podnieśli zarzut nieważności umowy pożyczki, z uwagi na brak poinformowania pożyczkobiorcy o całkowitej kwocie kredytu i nie przedstawieniu przez powoda tabeli opłat i prowizji oraz kosztów kredytu.

Wyrokiem z dnia 12 stycznia 2024 r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie w pkt 1 uchylił nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie z dnia 2 listopada 2020 r., sygn. akt XVII GNc 5198/20 w zaskarżonej części dotyczącej kwoty 37 325,20 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od tej kwoty od dnia 7 maja 2019 r. do dnia zapłaty i w tym zakresie powództwo oddalił; w pkt 2 uchylił nakaz zapłaty w części orzekającej o kosztach procesu i zasądza od pozwanych B. W. i P. W. solidarnie na rzecz powoda (…) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. kwotę 540 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty; w pkt 3 zasądził od powoda (…) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz pozwanego B. W. kwotę 2 568,24 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty; w pkt 4 zasądził od powoda (…) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz pozwanego P. W. kwotę 2 568,24 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty; w pkt 5 przyznał od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie na rzecz adw. Ł. M. kwotę 383,76 zł powiększoną o należny podatek od towarów i usług tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną pozwanemu P. W. z urzędu; w pkt 6 przyznał od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie na rzecz adw. Ł. J. kwotę 383,76 zł powiększoną o należny podatek od towarów i usług tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną pozwanemu B. W. z urzędu; w pkt 7 nakazał pobrać od powoda (…) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w W. kwotę 2 792,00 zł tytułem kosztów sądowych, od których uiszczenia pozwani byli zwolnieni.

Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 3 lipca 2017 r. (…) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zawarła z B. W., prowadzącym gospodarstwo rolne pod nazwą (…) w B. umowę pożyczki z oprocentowaniem zmiennym nr (…). Przedstawiciel pożyczkodawcy po telefonicznym kontakcie i weryfikacji zdolności kredytowej pożyczkobiorcy, przedstawił pożyczkobiorcy umowę do podpisu. Przedstawiciel pożyczkodawcy w trakcie spotkania nie informował o warunkach umowy, zasadach i wysokości oprocentowania ani całkowitej kwoty pożyczki podlegającej zwrotowi.

Na podstawie zawartej umowy spółka (…) udzieliła pożyczkobiorcy, na warunkach określonych w OWUP pożyczki w kwocie 161 130 zł, oprocentowanej na podstawie stopy procentowej WIBOR IM, z marżą 3,8%. Powyższa pożyczka udzielona została na zakup prasy zmiennokomorowej (…). Kwota udzielonej pożyczki miała być przez pożyczkobiorcę spłacana zgodnie z harmonogramem, określonym w załączniku nr 2 do umowy, stanowiącym jej integralną część. W harmonogramie wskazano, jako kwotę spłaty 161 130 zł, raty spłaty łącznie wynosiły w/w kwotę. W OWU wskazano, iż oprocentowanie oznacza dla umowy pożyczki z oprocentowaniem zmiennym – stopę oprocentowania powiększoną o marżę, a stopa oprocentowania oznacza jednomiesięczny, trzymiesięczny lub sześciomiesięczny WIBOR, EURIBOR albo LIBOR w zależności od waluty umowy, określony w umowie pożyczki ustalany cyklicznie w dniach ustalenia stopy oprocentowania. W art. 2 ust. 2.9. wskazano, że o ostatecznej kwocie pożyczki w walucie umowie, (…) (…) niezwłocznie poinformuje pożyczkobiorcę odrębnym zawiadomieniem. Na zabezpieczenie zawartej umowy pożyczkobiorca obowiązany był do wystawienia weksla własnego in blanco wraz z porozumieniem wekslowym, poręczonym przez P. W.. Ponadto spółka (…) uprawniona była do obciążenia każdorazowo pożyczkobiorcy kosztami zawarcia umowy ubezpieczenia przedmiotu umowy, lub jej wznowienia. Zgodnie z ustaleniami poczynionymi w umowie, spółka (…) uprawniona była do wypowiedzenia umowy pożyczki w przypadku zaistnienia przesłanek zawartych w ust. 10 OWUM, a w szczególności opóźniania się pożyczkobiorcy w zapłacie jakiejkolwiek kwoty wynikającej z umowy, niewykonania lub nienależytego wykonania jakiegokolwiek zobowiązania umownego.

Zgodnie z ust. 9.3 porozumienia wekslowego, w razie gdyby pożyczkobiorca nie wywiązywał się z jakichkolwiek zobowiązań pieniężnych wynikających z umowy, a w szczególności gdyby nie zapłacił w określonym w umowie terminie łub w pełnej wysokości należnej spółce (…) kwoty wynikającej z umowy, spółka (…) uprawniona była do uzupełnienia treści weksla poprzez wpisanie brakujących elementów wymaganych przez art. 101 prawa wekslowego, w szczególności odnoszących się do daty i miejsca wystawienia weksla, miejsca i terminu jego płatności, remitenta i sumy wekslowej cyframi i słownie w wysokości pokrywającej całość roszczenia pieniężnego spółki (…) wobec pożyczkobiorcy, wynikających z umowy, umieszczenia na wekslu w razie potrzeby dodatkowych klauzul, m.in. „bez protestu”. W razie wypełnienia przez pożyczkobiorcę zobowiązań wynikających z umowy pożyczki, weksel miał zostać zwrócony pożyczkobiorcy.

W dniu18 lipca 2017 r. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, wyraziła zgodę na przelew wierzytelności wynikający z zawartej pomiędzy (…) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w dniu 7 lipca 2017 r., na mocy której B. W. przenosił na spółkę (…) wierzytelność wynikającą z umowy o przyznaniu pomocy nr (…)- (…)- (…) z dnia 15 marca 2017 r. Na mocy powyższej decyzji kwota 134 000 zł przyznana na rzecz B. W. w ramach Działania Inwestycje w środki trwałe, miała zostać wypłacona na rachunek spółki (…).

Sąd ustalił, że B. W. dokonywał nieregularnych wpłat na poczet spłaty kapitału udzielonej pożyczki, poprzez uiszczenie: – kwoty 6 000 zł w dniu 4 października 2017 r., – kwoty 2 900 zł w dniu 9 października 2017 r., – kwoty 1422 zł w dniu 21 listopada 2017 r., – kwoty 300 zł w dniu 21 listopada 2017 r., – kwoty 600 zł w dniu 12 marca 2018 r., – kwoty 3 000 zł w dniu 7 lutego 2019 r., – kwoty 1 800 zł w dniu 21 lutego 2019 r., – kwoty 5 600 zł w dniu 28 stycznia 2019 r.

Pismem z dnia 9 stycznia 2019 r. (…) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wypowiedział ze skutkiem natychmiastowym B. W. umowę pożyczki nr (…) z dnia 3 lipca 2017 r., w związku z nieuregulowaniem przez niego należności, pomimo wyznaczenia mu dodatkowego terminu do ich zapłaty. Jednocześnie (…) sp. z o.o. oświadczył, iż w związku z wypowiedzeniem umowy przejmuje na własność przedmioty zastawów rejestrowych ustanowionych na zabezpieczenie umowy i wezwała do ich wydania wskazanym podmiotom. Powyższe pismo zostało odebrane przez B. W. w dniu 15 stycznia 2019 r. Pomimo wypowiedzenia umowy nr (…) z dnia 3 lipca 2017 r., B. W. dokonał wpłat na rachunek (…) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością kwot: – 5 600 zł, w dniu 28 stycznia 2019 r., – 3 000 zł, w dniu 7 lutego 2019 r., – 1 800 zł, w dniu 21 lutego 2019 r.

Dnia 27 marca 2019 r. spółka (…) wystawiła notę rozliczeniową nr (…) tytułem rozliczenia umowy nr (…), na dzień 10 stycznia 2019 r. Kwota do zapłacenia przez B. W. została określona na 42 793,20 zł.

Pismem z dnia 25 kwietnia 2019 r. spółka (…) poinformowała B. W. o wypełnieniu wystawionego weksla in blanco, zgodnie z zawartym porozumieniem wekslowym. Powyższy weksel, został opatrzony kwotą 42 793,20 zł, na którą to kwotę składała się: –

kwota 565,54 zł tytułem odsetek od należności wymagalnych,

kwota 38 801 zł stanowiących salda kapitału pozostałego do spłaty,

kwota 3244,90 zł stanowiącą sumę wszystkich przewidzianych w umowie, a niezapłaconych składek polis ratalnych na dzień rozliczenia umowy,

kwota 181,76 stanowiącą sumę wszystkich niezafakturowanych odsetek accrual.

Termin płatności weksla został określony na dzień 6 maja 2019 r., zaś miejscem płatności była siedziba spółki (…). W przypadku braku płatności ww. kwoty, wierzytelność miała być skierowana na drogę sądową. Tego samego dnia o wystawieniu weksla został zawiadomiony poręczyciel wekslowy, P. W..

Powyższy stan faktyczny, Sąd Rejonowy ustalił na podstawie dokumentów prywatnych i wydruków, które w ocenie Sądu zasługują na wiarę. Ich wiarygodność nie była kwestionowana przez strony niniejszego postępowania, Sąd zaś nie znalazł podstaw, by czynić to z urzędu.

Na podstawie art. 299 KPC Sąd dopuścił dowód z przesłuchania stron z ograniczeniem do pozwanego B. W.. Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania prawdziwości złożonych przez świadka zeznań. Ich treść nie była również kwestionowana przez samą stronę powodową. Na zaznaczenie wymaga fakt, iż pozwany wskazywał, że nie zostało mu przedstawione zestawienie opłat i prowizji, które miały stanowić integralną część umowy, zaś sama umowa była podpisywana w pośpiechu, przez co nie miała on możliwości szczegółowego zapoznania się z jej treścią, jak również nie mógł uzyskać informacji co do końcowej wartości, jaką miał uiścić tytułem spłaty pożyczki. Mając na uwadze treść złożonych zeznań, jak również zebrany w sprawie materiał dowodowy, uznać należało złożone zeznania za w pełni prawdziwe i wiarygodne. W ocenie Sądu przesłuchanie pozwanej nie miało istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Postanowieniem z dnia 13 października 2023 r. Sąd pominął pismo procesowe pełnomocnika pozwanego B. W. z dnia 23 września 2023 r. oraz twierdzenia i wnioski dowodowe zawarte w piśmie procesowym z uwagi na to, że pełnomocnik pozwanego B. W. nie uprawdopodobnił spełnienia przesłanek z art. 4585 § 4 KPC.

Sąd Rejonowy zważył, iż w niniejszej sprawie został wydany nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla, który w części niezaskarżonej uprawomocnił się, natomiast w pozostałym zakresie wobec zasadności zarzutów pozwanych nakaz zapłaty podlegał uchyleniu, a powództwo w tej części oddaleniu. Powód swoje roszczenie wywodził z weksla in blanco wystawionego przez pozwanego B. W., poręczonego przez pozwaną P. W. na zabezpieczenie łączącej strony umowy pożyczki nr 53493z dnia 3 lipca 2017 r.

W niniejszej sprawie weksel przedstawiony przez powoda, w oparciu o który dochodzona jest należność wekslowa, spełnia w zakresie swojej treści wymagania, o których mowa w art. 101 pkt 1-7 Prawa wekslowego, przyrzeczenie bezwarunkowej zapłaty oznaczonej sumy pieniężnej, wskazanie terminu płatności, miejsce płatności, czytelny podpis wystawcy weksla (osoby umocowanej do działania w imieniu spółki wraz z pieczęcią firmową. Przedłożony weksel w chwili jego wystawienia był wekslem niezupełnym (in blanco). Weksel in blanco jest wekslem własnym, w którym wystawca przyrzeka bezwarunkowo zapłatę określonej sumy pieniężnej na rzecz posiadacza weksla. Odpowiedzialność z weksla in blanco opiera się na treści weksla. Weksel ma tę właściwość, że umieszczenie na nim podpisu stanowi podstawę i przyczynę zobowiązania wekslowego osoby, od której podpis pochodzi. Skutki prawne wystawienia weksla powstają z mocy podpisania dokumentu i dla dłużnika wekslowego zobowiązanie wekslowe odrywa się od causae, która doprowadziła do podpisu i staje się zobowiązaniem abstrakcyjnym. Abstrakcyjność weksla oznacza, że każdy jego posiadacz może na jego podstawie wytoczyć powództwo przeciwko zobowiązanym z weksla.

Odwołanie się do stosunku podstawowego w zarzutach wniesionych przeciwko nakazowi zapłaty wydanemu na podstawie weksla prowadzi przede wszystkim do uwzględnienia tego stosunku w ramach oceny zasadności dochodzonego roszczenia wekslowego. Przedmiotem powództwa opartego na wekslu nie jest stosunek podstawowy, lecz zobowiązanie wekslowe, choć zarzuty oparte na stosunku podstawowym mogą służyć obronie pozwanego.

W niniejszej sprawie, bezsporna była okoliczność prawidłowości danych wskazanych w wekslu, jak również okoliczność wystawienia przez pozwanego B. W. weksla na zabezpieczenie roszczeń wynikających z umowy pożyczki nr (…) z dnia 3 lipca 2017 r. Sporna natomiast była między stronami zasadność kwoty na którą weksel został uzupełniony. Pozwani przyznali, iż otrzymali kwotę pożyczki 161 130 zł. Pozwani wskazali, iż umowa została zawarta na wzorcu oraz nie zostały im wyjaśnione warunki spłaty oraz ostateczna wysokość kwoty podlegającej zwrotowi na rzecz powoda. Pozwani podkreślili, iż powód nie dołączył tabeli prowizji i opłat, na którą powołuje się w pozwie. Pozwani wskazali, iż dokonali spłaty kwoty 155 662 zł. Zgodnie z regułami obowiązującymi w postępowaniu nakazowym, w którym ciężar obalenia podstawy nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym spoczywa wyłącznie na stronie pozwanej. Przy czym, uwzględnić należy również ograniczenia dowodowe po stronie pozwanej, zważywszy, iż to pożyczkodawca dokonał obliczenia wysokości należności, a pozwani odnosili się w swoich zarzutach do niejasności zapisów umowy, braku możliwości ustalenia wysokości całkowitej kwoty spłaty pożyczki.

Pełnomocnicy pozwanych podnieśli także, iż umowa została sporządzona na wzorcu powoda, a pozwani nie mieli możliwości ukształtowaniu stosunku prawnego ani również negocjowania zapisów umowy. Pełnomocnicy pozwanych akcentowali również niejasne i niewystarczające poinformowanie o sposobie ustalania stawki wysokości WIBOR, co uniemożliwiało weryfikację jaka ostateczna kwota pożyczki podlega zwrotowi. Pełnomocnicy pozwanych podnieśli zarzut naruszenia reguł uczciwości i rzetelności kupieckiej przez powoda. W ocenie Sądu Rejonowego, podniesione przez pozwanych zarzuty, zasługiwały na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności Sąd wskazał, że w złożonych zarzutach od nakazu zapłaty, pozwani zakwestionowali roszczenie strony powodowej, wywodzone z wystawionego na zabezpieczenie zawartej umowy pożyczki weksla in blanco, jednakże wyłącznie do kwoty wykraczającej poza kwotę 5 468 zł która to w ocenie pozwanych stanowiła różnicę pomiędzy kwotą udzielonej pożyczki (161 130 zł) a kwotą która została przez pozwanego B. W. spłacona przed wniesieniem powództwa (155 662 zł).

Sąd zważył, iż z weksla wypływa domniemanie istnienia zobowiązania po stronie osoby obowiązanej z weksla. Powoływanie się na brak zobowiązania powinno zostać przez strony sporu wykazane. Strona powodowa na okoliczność wykazania przysługującego jej roszczenia przedłożyła dowody z dokumentów w postaci wezwania do zapłaty na kwotę 42 793,20 zł, odpowiadającej kwocie na którą został wystawiony weksel jak również notę rozliczeniową nr (…) z dnia 27 marca 2019 r., wydruk zestawienia rozliczeń, wydruk rozliczenia umowy (art. 308 KPC, art. 245 KPC). Powód jednak nie przedłożył w sprawie jakiegokolwiek dowodu na okoliczność poprawności wskazanych w powyższym dokumencie wyliczeń. Przedłożone przez stronę powodową rozliczenie umowy z dnia 27 marca 2019 r. nasuwa wiele wątpliwości co do treści w nim zawartych. We wskazanym rozliczeniu bowiem powód powoływał się na pozostały do spłaty kapitał pożyczki, jednak przy wskazanych kwotach widniała informacja, iż powód nie wystawił z powyższego tytułu faktur VAT, na podstawie których pozwany B. W., miał dokonywać spłaty pożyczki. Co prawda, w świetle brzmienia art. 5 ust. 5.6. brak dokumentu księgowego nie oznaczało uprawnienia pożyczkodawcy do wstrzymania się z wpłatą należności. Niemniej jednak, wobec tak skonstruowanych zapisów umowy i OWU, które są przedmiotem rozważań Sądu, oraz przedstawionych przez powoda dokumentów uznać należy, iż zawiadomienie pozwanych o wysokości poszczególnych rat miało kluczowe znaczenie dla możliwości ich wykonania w sposób prawidłowy.

Natomiast, w pozostałym zakresie brak jest informacji, a także w jaki sposób wyliczona została przedmiotowa kwota. Przedmiotowy dokument stanowi wydruk stanowiący odzwierciedlenie zapisu komputerowego, który może stanowić dowód w sprawie. Przy czym, w oparciu o przedmiotowy dokument brak jest możliwości weryfikacji czy wskazane kwoty są zgodne z umową i OWU. Nie ma zdaniem Sądu również możliwości weryfikacji należnej kwoty z tytułu nieopłaconych składek polis na dzień rozliczenia umowy, w tym w jakiej kwocie została ona uregulowana zważywszy na argumenty pozwanych co do spłaty pożyczki. Powód nie przedstawił również pisma, w którym zawiadomił pozwanych o ostatecznej kwocie nożyczki podlegającej spłacie i jakie koszty składają się na powyższe. W tym miejscu należy wskazać, że pozwany B. W. na etapie przed wniesieniem powództwa dokonał spłaty kapitału zawartej umowy pożyczki w łącznej kwocie 155 665 zł. Powyższa kwota została bowiem przez pozwanych wykazana dowodami w postaci potwierdzeń wpłat na rachunek powoda, w łącznej kwocie 21 662 zł oraz oświadczenia (…), z którego wynikało, iż na podstawie zawartej cesji wierzytelności, na rachunek powoda została wypłacona kwota 134 000 zł. Natomiast, powód potwierdził, iż otrzymał kwotę 134 000 zł oraz przedstawił zestawienie, w którym dokonał rozliczenia. W zestawieniu wskazano na przeksięgowanie opłat manipulacyjnych. Na potwierdzenie ich prawidłowości ich wysokości powód nie dołączył żadnej tabeli opłat i prowizji. Natomiast, nota rozliczeniowa wystawiona na dzień 10 stycznia 2019 r. uwzględniała kapitał w kwocie 3 8 801 zł, którego wysokość została potwierdzona w piśmie procesowym pełnomocnika powoda. Z potwierdzeń przelewów załączonych przez pozwanych wynika, iż przedmiotowa kwota winna zostać pomniejszona o 21 662 zł. Powód nie uwzględnił tych opłat oraz jak wskazano już powyżej nie przedstawił wyliczeń w zakresie wysokości polisy, uiszczonej wysokości składek, sposobu ich obliczenia jak również tabeli opłat i prowizji w zakresie wykazania zasadnej wysokości opłaty manipulacyjnej. W świetle zarzutów pozwanych, niezależnie, iż powód wywodził swoje roszczenie z weksla, to z uwagi na zasadność analizy stosunku podstawowego, powód zobowiązany był do przedstawienia wysokości opłat, wyliczeń, a nie przedstawił w tym zakresie żadnych twierdzeń, ograniczając się do powielenia danych z noty rozliczeniowej. Zdaniem Sądu z zapisów umowy oraz OWU wynika zmienność oprocentowania wg stopy oprocentowania WIB0R1M i marży 3,8%. Powód nie wskazał jednak ani w umowie ani w OWU wysokości stopy procentowej na dzień zawarcia umowy. Nie zostały przedłożone żadne dokumenty na powyższą okoliczność. Sąd podkreślił, iż powód nie przedłożył dokumentów na potwierdzenie, iż informował pozwanego o wysokości odsetek, aktualnym oprocentowaniu, a przede wszystkim całkowitej kwocie spłaty pożyczki. W ocenie Sądu, nawet rozważając zasadność wyeliminowania niejasnych zapisów, brak byłoby możliwości wyliczenia wysokości należnej kwoty przy przyjęciu stałego oprocentowania czy też wg wysokości stopy zmiennego oprocentowania na dzień zawarcia umowy pożyczki.

Mając na uwadze zebrany w sprawie materiał dowodowy, Sąd Rejonowy uznał za prawdziwe wnioski płynące z zeznań pozwanego B. W., który wskazywał, iż powód na żadnym etapie zawartej umowy nie informował go o ostatecznych kosztach zawartej umowy, jak również nie została mu przedstawiona tabela opłat i prowizji. Co więcej, na etapie postępowania w sprawie powód również nie przedłożył wskazanej tabeli, co warunkuje przekonanie, iż taka tabela nie została pozwanemu przedstawiona, przez co nie miał on informacji odnośnie końcowego kosztu do zapłaty, z tytułu zawartej umowy pożyczki. Tym samym powód nie wykazał zasadności dochodzonego roszczenia. W umowie pożyczki wskazano, iż kwota pożyczki wynosi 161 130,00 złotych, marża 3,8%, WIBOR IM. W harmonogramie również wskazano jako wartość pożyczki kwotę 161 131,00 złotych, którą określono również jako kwotę spłaty. Z przedmiotowego harmonogramu nie sposób wywieść jaka ostateczna kwota pożyczki winna zostać zwrócona przez pozwanych. Z OWU wynika zaś, że stopa oprocentowania oznacza jednomiesięczny, trzymiesięczny lub sześciomiesięczny WIBOR, EURIBOR albo LIBOR w zależności od waluty umowy, określony w umowie pożyczki ustalany cyklicznie w dniach ustalenia stopy oprocentowania. W art. 2 ust. 2.9. przyjęto zapis, że o ostatecznej kwocie pożyczki w walucie umowy, powód niezwłocznie poinformuje pożyczkobiorcę odrębnym zawiadomieniem. Trafne są zdaniem Sądu wywody pełnomocników pozwanych dotyczących braku możliwości ustalenia wysokości ostatecznej kwoty spłaty pożyczki. Zapisy umowy, harmonogramu i OWU nie są dostatecznie jasne, tym bardziej, że strona pozwana nie została poinformowana o zasadach obliczania dodatkowych kosztów, w tym w jaki sposób obliczane jest oprocentowanie i jego wysokość, w tym wysokości stopy procentowej na dzień zawarcia umowy pożyczki.

Strona pozwana w ramach zarzutów podniosła również nieważność zapisów umowy pożyczki i całej umowy pożyczki. Sąd Rejonowy odnosząc się do zarzutów zważył, iż pozwany B. W. jest

osobą prowadzącą działalność rolniczą, a umowa pożyczki została zawarta w dniu 3 lipca 2017 r. W związku z powyższym, pozwani występują w niniejszej sprawie jako przedsiębiorcy, a zatem co do zasady argumenty dotyczącej klauzul abuzywnych, ich stosowania wobec konsumentów nie znajdowały zastosowania w niniejszej sprawie. Sąd miał jednak na względzie, iż w omawianej sprawie pożyczkobiorca jest podmiotem nieporównywalnym w zakresie wiedzy ekonomicznej i kapitału jakim dysponował powód. Sam fakt prowadzenia działalności rolniczej, nie oznacza, że pozycja obydwu podmiotów jest zrównana. Pożyczkobiorca niewątpliwie ma ekonomicznie słabszą pozycję, co znajduje potwierdzenie także w samej treści umowy pożyczki. Powód narzucił w istocie pożyczkobiorcy wzorzec umowy wykorzystując swoją przewagę. Okoliczności te, w ocenie Sądu mają istotne znaczenie przy analizie zasadności zarzutów pozwanych, które zostały omówione w powyższej części rozważań.

Sąd podzielił stanowisko pełnomocnika pozwanego B. W., iż posługiwanie się klauzulami generalnymi w umowie, OWU jest niezasadne, a co więcej skutkuje tym, że zapisy są niejasne i niezrozumiałe. Pożyczkodawca powinien poinformować biorącego pożyczkę w sposób jednoznaczny i zrozumiały o łącznej wysokości opłat, a przede wszystkim kosztów pożyczki.

Podsumowując, Sąd Rejonowy wskazał, że powód zasadności i wysokości dochodzonego roszczenia, co skutkowało uchyleniem nakazu zapłaty w zaskarżonej części i oddaleniem powództwa. Mając jednak na uwadze, iż pozwani zakwestionowali roszczenie powoda w zakresie wykraczającym poza kwotę 5 468 zł (k. 106), roszczenie powoda podlegało oddaleniu co do kwoty 37 325,20 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od tej kwoty od dnia 7 maja 2019 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 485 KPC, art. 493 § 4 KPC, i w tym zakresie uchylono nakaz zapłaty i oddalono powództwo.

Mając na uwadze uchylenie nakazu zapłaty w powyższej części, Sąd Rejonowy uchylił również nakaz zapłaty w części orzekającej o kosztach procesu i zasądził solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kwotę 540 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia, za czas od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

O kosztach Sąd Rejonowy orzekł w oparciu o art. 100 KPC, przy zastosowaniu zasady stosunkowego rozliczenia kosztów procesu między powodem a każdym z pozwanych.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód, zaskarżając przedmiotowe orzeczenie w części tj. w zakresie pkt 1, zarzucając:

I. Naruszenie przepisów postępowania:

a. art. 233 § 1 KPC przez dowolną, a nie wszechstronną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i dokonanie ustaleń pozostających w sprzeczności z materiałem dowodowym poprzez ustalenie, że pozwani dokonali wpłat w wysokości ponad 20 000 zł pomimo faktu, że z dokumentów księgowych załączonych przez powoda wynika, że pozwani dokonali wpłaty na kwotę 1 0831,43 zł (nie wliczając wpłaty z agencji), a pozostałe potwierdzenia wpłat zostały dokonane na umowę nie będącą przedmiotem niniejszego postępowania, a pozwani nie byli stroną umowy na poczet której były wykonywane wpłaty;

b. naruszenie art. 6 KC w z w. z art. 232 KPC poprzez błędne przyjęcie, że powód nie wykazał swojego roszczenia, w sytuacji gdy powód dochodzi roszczenia z weksla i to na pozwanych spoczywa ciężar udowodnienia nieprawidłowego wypełnienia weksla; w wyniku naruszenia ww. przepisów, dokonanie błędnych ustaleń faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, polegających na przyjęciu, ze powód nie wykazał roszczenia dochodzonego pozwem, w szczególności prawidłowego wypełnienia weksla, podczas gdy ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że powód w sposób prawidłowy uzupełnił weksel w zakresie sumy wekslowej;

c. art. 233 § 1 KPC w zw. z art. 245 KPC poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny materiału dowodowego i dokonanie błędnych lub niepełnych ustaleń faktycznych, mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, w szczególności poprzez stwierdzenie, iż pomimo przedłożonych dokumentów w postaci not rozliczeniowych, zestawienia wpłat i rozliczeń, powód nie udowodnił istnienia oraz wysokości roszczenia;

d. art. 233 § 1 KPC przez dowolną, a nie wszechstronną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i dokonanie ustaleń nie wynikających z tego materiału, bądź pozostających z nim w sprzeczności przez ustalenie, że pozwany podpisywał umowę w pośpiechu, przez co nie miał on możliwości szczegółowego zapoznania się z treścią umowy, pomimo, iż prawidłowa ocena zeznań złożonych przez pozwanego winna prowadzić do wniosku, że pozwany mógł przeczytać umowy przed złożeniem podpisu, jednak sam zrezygnował z weryfikacji postanowień zawartej umowy;

e. art. 233 § 1 KPC przez dowolną, a nie wszechstronną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i dokonanie ustaleń pozostających w sprzeczności przez ustalenie, że powód powinien wystawiać faktury na należności wskazane w nocie rozliczeniowej jako kapitał pozostały do spłaty, pomimo faktu, że do takich należności powód nie mógł wystawiać faktur, gdyż były to raty przyszłe, wymagalne w związku z wypowiedzeniem umowy.

II. Naruszenie przepisów prawa materialnego:

a. art. 720 § 1 KC w zw. z art. 3531 KC poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a w konsekwencji stwierdzenie, że umowa pożyczki zawarta pomiędzy stronami nie zawiera wiążących postanowień, postanowienia umowy oraz OWU sprzeciwiają się naturze zobowiązania, zapisy te kształtują prawa i obowiązki pożyczkobiorcy w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy, pomimo faktu, że umowa pożyczki zawiera postanowienia, które nie są sprzeczne z przepisami prawa, a zatem umowa pożyczki została ważnie i skutecznie zawarta i wywołuje określone w niej skutki prawne, w postaci obowiązku zwrotu przez pozwanych wymagalnej należności;

b. art. 3851 KC poprzez jego błędne zastosowanie w niniejszej sprawie pomimo faktu, że umowa pożyczki nie została zawarta z konsumentami oraz poprzez uznanie, że umowa pożyczki zawiera niejasne zapisy wskutek błędnego przyjęcia, że postanowienia te nie były indywidualnie uzgodnione i kształtują prawa i obowiązki pozwanych sprzecznie z dobrymi obyczajami oraz rażąco naruszają ich interesy, mimo że umowa zawiera postanowienia zgodne z obowiązującymi przepisami prawa, w szczególności w zakresie zastosowanej wysokości oprocentowania umowy pożyczki.

Wobec powyższego stanowiska procesowego, powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez utrzymanie w mocy nakazu zapłaty wydanego w dniu 2 listopada 2020 r. w zakresie zaskarżonej kwoty 37325,20 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 7 maja 2019 r. do dnia zapłaty; zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kosztów postępowania sądowego przed Sądem pierwszej instancji w tym kosztów z tytułu zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych oraz zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kosztów postępowania sądowego przed Sądem drugiej instancji w tym kosztów z tytułu zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

W odpowiedzi na apelację, pozwany wniósł o oddalenie apelacji oraz zasądzenie od Skarbu Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym, albowiem koszty te nie zostały pokryte tak w całości jak i w części.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jako niezasadna podlega oddaleniu.

Na wstępie wskazać należy, iż Sąd Okręgowy podziela ustalenia stanu faktycznego oraz ocenę prawną Sądu Rejonowego wyrażoną w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Sąd drugiej instancji w pełni akceptuje także rozważania prawne zaprezentowane w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia. Jak natomiast wskazał Sąd Najwyższy sama wzmianka w uzasadnieniu orzeczenia Sądu drugiej instancji o akceptacji ustaleń faktycznych dokonanych przez Sąd pierwszej instancji oraz o trafności i zgodności z prawem wydanego przez ten Sąd orzeczenia wystarcza do wywiązania się z zawartego w art. 3271 § 1 KPC obowiązku wskazania podstawy faktycznej i prawnej rozstrzygnięcia (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 2013 r., sygn. akt I CSK 156/13, LEX nr 1365587).

Przechodząc do oceny zarzutów przepisów prawa procesowego przypomnieć należy, iż zgodnie z dyrektywami wyznaczonymi przez art. 233 § 1 KPC Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów, według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Skuteczny zarzut przekroczenia granic swobody w ocenie dowodów może mieć miejsce tylko w okolicznościach szczególnych, tj. w razie pogwałcenia reguł logicznego rozumowania bądź sprzeniewierzenia się zasadom doświadczenia życiowego. Zatem dla skuteczności zarzutu naruszenia swobodnej oceny dowodów nie wystarcza stwierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych, odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości, bowiem konieczne jest wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie Sądu w tym zakresie (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2001 r., sygn. akt IV CKN 970/00, niepubl. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 r., sygn. akt II CKN 817/00). Tym samym zwalczanie swobodnej oceny dowodów nie może polegać tylko na przedstawieniu własnej korzystnej dla apelującego wersji zdarzeń, ustaleń stanu faktycznego opartej na jego własnej ocenie, lecz konieczne jest przy posłużeniu się argumentami wyłącznie jurydycznymi wykazanie, że w art. 233 § 1 KPC kryteria oceny wiarygodności i mocy dowodów zostały naruszone, co miało wpływ na wynik sprawy (wyrok Sądu Administracyjnego w Katowicach z dnia 10 kwietnia 2003 r. sygn. akt I ACa 1137/02, niepubl.).

Biorąc powyższe pod uwagę, zarzut apelacji dotyczący naruszenia art. 233 § 1 KPC przez dowolną, a nie wszechstronną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i dokonanie ustaleń pozostających w sprzeczności z materiałem dowodowym poprzez ustalenie, że pozwani dokonali wpłat w wysokości ponad 20 000 zł, Sąd Okręgowy uznaje za niezasadny. Jak wynika z zebranego w sprawie materiału dowodowego, nie można ustalić wysokości zobowiązania, co słusznie zauważył Sąd pierwszej instancji. Wprawdzie treść OWU i umowa pożyczki wskazują, że podstawą zmiennego oprocentowania jest marża oraz wskaźnik referencyjny WIBOR 1M, ale nie zawierają żadnych informacji ani pouczeń, jak ów wskaźnik się kształtuje. Również harmonogram spłat nie zawiera żadnych konkretnych wskazań w zakresie oprocentowania pożyczki. W miejscu, gdzie powinna być określona wysokość raty odsetkowej znajduje się jedynie zapis „według oprocentowania” co sprawia, że strona pozwana mogła nie wiedzieć w chwili zawarcia umowy czy ustalony w ten sposób koszt pożyczki jest prawidłowy. Podkreślenia wymaga, że strona powodowa nie przedstawiła nawet hipotetycznej symulacji w jaki sposób kształtować się będzie koszt pożyczki w przyszłości. Do elementów przedmiotowo istotnych (essentialia negolii) umowy pożyczki należą oddanie do dyspozycji pieniędzy, rzeczy na czas oznaczony w umowie oraz zobowiązanie pożyczkobiorcy do zwrotu środków pieniężnych, rzeczy wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty. W zakresie elementów konstrukcyjnych umowy pożyczki, umowa stron w niniejszej sprawie zawiera uchybienia, bowiem brakuje w niej szczegółowej oznaczalności świadczenia pożyczkobiorcy w zakresie odsetek i sposobu ich obliczenia, co słusznie stwierdził Sąd pierwszej instancji, wobec czego wskazany zarzut należy uznać za niezasadny.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 6 KC w z w. z art. 232 KPC oraz art. 233 § 1 KPC w zw. z art. 245 KPC poprzez błędne przyjęcie, że powód nie wykazał i nie udowodnił swojego roszczenia, podkreślić należy, że wyliczenie kwoty umowy pożyczki opierało się o niejasne kryteria. W myśl art. 6 KC, ciężar dowodu obciąża w tym przypadku dłużnika. Zgodnie natomiast z brzmieniem przepisu art. 232 KPC, strony są obowiązane wskazywać dowody, z których wywodzą skutki prawne. Słusznie wskazał Sąd pierwszej instancji, iż zapisy umowy, harmonogramu i OWU nie są dostatecznie jasne, tym bardziej, że strona pozwana nie została poinformowana o zasadach obliczania dodatkowych kosztów, w tym w jaki sposób obliczane jest oprocentowanie i jego wysokość, w tym wysokości stopy procentowej na dzień zawarcia umowy pożyczki. Powód na żadnym etapie zawartej umowy nie informował pozwanego o ostatecznych kosztach zawartej umowy, jak również nie została mu przedstawiona tabela opłat i prowizji. Co więcej, na etapie postępowania w sprawie powód również nie przedłożył tabeli opłat i prowizji, co warunkuje przekonanie, iż pozwanemu również nie została przedstawiona, co oznacza z kolei, iż nie miał informacji o końcowych kosztach do zapłaty, z tytułu zawartej umowy pożyczki. W treści pozwu powód wskazał, że weksel złożony do akt miał charakter gwarancyjny i zabezpieczał łączącą stronę umowę cywilną pożyczki. Powód załączył do akt także dokument umowy pożyczki, OWU, harmonogram spłat oraz deklaracje wekslową. Tym samym korzystając z ułatwienia dochodzenia roszczenia jaką jest niewątpliwie weksel, powód powołał się także na stosunek podstawowy, który legł u podstaw wystawienia weksla. Bez wątpienia stroną umowy pożyczki jako pożyczkobiorcy byli obydwoje pozwani. Natomiast fakt podpisania umowy pożyczki nie był w toku postępowania kwestionowany przez strony. W tej sytuacji należy stwierdzić, że obowiązek pozwanych zwrotu pożyczki w stosunku do powoda był oparty jedynie na treści umowy stron, a nie na zobowiązaniu wekslowym.

Niezasadnie również strona pozwana wskazała w treści apelacji, iż Sąd pierwszej instancji dopuścił się naruszenia art. 233 § 1 KPC przez dowolną, a nie wszechstronną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i dokonanie ustaleń nie wynikających z tego materiału, bądź pozostających z nim w sprzeczności przez ustalenie, że pozwany podpisywał umowę w pośpiechu, przez co nie miał on możliwości szczegółowego zapoznania się z treścią umowy. Sąd pierwszej instancji nie znalazł podstaw do kwestionowania prawdziwości złożonych przez zeznań B. W.., ponadto ich treść nie była również kwestionowana przez samą stronę powodową. Istotne jest, że pozwanemu B. W. nie przedstawiono opłat i prowizji, które miały stanowić integralną część umowy, przez co przez co nie miał on możliwości szczegółowego zapoznania się z jej treścią. Storna powodowa nie zaprezentowała żadnych podpisanych przez pozwanego dokumentów, z których treści wynikałaby oferta zawarcia pożyczki na innych warunkach niż zostało to zaprezentowane w załączonych do pozwu dokumentach.

W odniesieniu do zarzutu naruszenia art. 233 § 1 KPC przez dowolną, a nie wszechstronną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i dokonanie ustaleń pozostających w sprzeczności przez ustalenie, że powód powinien wystawiać faktury na należności wskazane w nocie rozliczeniowej jako kapitał pozostały do spłaty, wskazać należy, że Sąd pierwszej instancji słusznie uznał, iż powód winien był wystawić faktury VAT, na podstawie których pozwany B. W., miał dokonywać spłaty pożyczki, bowiem zawiadomienie pozwanych o wysokości poszczególnych rat miało kluczowe znaczenie dla możliwości ich wykonania w sposób prawidłowy.

Przechodząc do oceny zarzutów przepisów prawa materialnego tj. art. 720 § 1 KC w zw. z art. 3531 KC poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a w konsekwencji stwierdzenie, że umowa pożyczki zawarta pomiędzy stronami nie zawiera wiążących postanowień, postanowienia umowy oraz OWU sprzeciwiają się naturze zobowiązania, zapisy te kształtują prawa i obowiązki pożyczkobiorcy w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy, wymaga podkreślenia, że zarzut okazał się chybiony. Podobnie twierdzenia powoda, iż umowa pożyczki została ważnie i skutecznie zawarta i wywołuje określone w niej skutki prawne, w postaci obowiązku zwrotu przez pozwanych wymagalnej należności. W myśl art. 720 § 1 KC przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Zgodnie z treścią art. 3531 KC strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie, ani zasadom współżycia społecznego. Możliwe są pewne modyfikacje i złagodzenie zasady swobody umów na podstawie zgodnej woli stron, nie w zakresie essentialia negotii umów nazwanych. Swoboda umów sięga do granic konkretnego przepisu imperatywnego. Swoboda umów nie może sięgać tak daleko, by naruszała przepisy o charakterze iuris cogentis (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2002 r., sygn. akt II CKN 701/00). Essentialia negolii umowy pożyczki składa się oddanie do dyspozycji pieniędzy, rzeczy na czas oznaczony w umowie oraz zobowiązanie pożyczkobiorcy do zwrotu środków pieniężnych, rzeczy wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty. W zakresie elementów konstrukcyjnych umowy pożyczki, umowa stron w niniejszej sprawie zawiera uchybienia, mianowicie brakuje w niej szczegółowej oznaczalności świadczenia pożyczkobiorcy w zakresie odsetek i sposobu ich obliczenia. Umowa naruszała bowiem zasady lojalności i uczciwości kupieckiej. Wykorzystanie metody przy obliczaniu odsetek w sposób nieopisany w umowie szczegółowo, prowadzi do wniosku o sprzeczności tych postanowień nie tylko z art. 3531 KC., ale i ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa.

Powód nie określił szczegółowo okoliczności mających wpływ na wysokość oprocentowania. Odwołanie się do wskaźnika WIBOR 1M, świadczy o nieprecyzyjnym określeniu parametrów zmiany stopy procentowej pożyczki, nie zdefiniowano zmiennej stawki referencyjnej i tego od czego zależy jej zmiana. Warunki zmiany oprocentowania powinny być określane w sposób zrozumiały i przejrzysty dla strony, która zawodowo nie zajmuje się prowadzeniem działalności finansowej. Powyższe wykluczało wyliczenie przez pozwanego wysokości odsetek miesięcznie, od jakiej wysokości kapitału, którą powód wyliczał dowolnie. Tak skonstruowana klauzula w zakresie wyliczenia odsetek od kapitału, obciążająca w całości pożyczkobiorcę (słabszą stronę umowy), nie daje możliwości pogodzenia z zasadami współżycia społecznego rozumianymi jako powszechnie akceptowane w społeczeństwie wartości moralne, reguły uczciwego, rzetelnego, lojalnego postępowania, zasady słuszności, dobrych obyczajów, a w niniejszej sprawie między przedsiębiorcami, z zasadą uczciwości kupieckiej.

W ocenie Sądu Okręgowego umowa zawarta przez strony była zawarta w sposób nieważny w zakresie obciążenia należnością odsetkową, a także sprzeczna z naturą stosunku prawnego łączącego strony w postaci umowy pożyczki oraz z zasadami współżycia społecznego. Pozwany nie miał wpływu na treść i wartość raty odsetkowej, a jej wysokość nie była pozwanemu znana. Na powodzie spoczywał obowiązek informacyjny oraz obowiązek lojalności wobec pozwanego.

Wśród zarzutów apelacji wskazano naruszenie art. 3851 KC poprzez jego błędne zastosowanie pomimo faktu, że umowa pożyczki nie została zawarta z konsumentami oraz poprzez uznanie, że umowa pożyczki zawiera niejasne zapisy wskutek błędnego przyjęcia, że postanowienia te nie były indywidualnie uzgodnione i kształtują prawa i obowiązki pozwanych sprzecznie z dobrymi obyczajami oraz rażąco naruszają ich interesy. Przepis art. 3851 KC odnosi się do postanowień umowy zawieranej z konsumentami. B. W. jest osobą prowadzącą działalność rolniczą, dlatego pozwani w niniejszej sprawie występują nie jako konsumenci, a jako przedsiębiorcy w rozumieniu art. 431 KC Co więcej, Sąd Okręgowy wskazuje, iż posługiwanie się klauzulami generalnymi w umowie pożyczki oraz OWU jest nieprawidłowe, bowiem skutkuje tym, że zapisy są niejasne i niezrozumiałe dla pożyczkobiorcy. Pożyczkodawca powinien poinformować biorącego pożyczkę w sposób jednoznaczny i zrozumiały o łącznej wysokości opłat, a przede wszystkim kosztów pożyczki. Wobec powyższego, zarzuty dotyczące naruszenia art. 3851 k.c. są zatem niezasadne.

Nie zasługiwał również na uwzględnienie zarzut naruszenia art. 233 § 1 KPC przez dowolną, a nie wszechstronną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i dokonanie ustaleń pozostających w sprzeczności z materiałem dowodowym poprzez ustalenie, że pozwani dokonali wpłat w wysokości ponad 20 000 zł pomimo faktu, że z dokumentów księgowych załączonych przez powoda wynika, że pozwani dokonali wpłaty na kwotę 10831,43 zł (nie wliczając wpłaty z agencji), a pozostałe potwierdzenia wpłat zostały dokonane na umowę nie będącą przedmiotem niniejszego postępowania, a pozwani nie byli stroną umowy na poczet której były wykonywane wpłaty.

Powód na żadnym etapie postępowania przed Sądem I instancji nie podniósł zarzutu odnośnie dokonania przez pozwanych częściowej wpłaty na umowę nie będącą przedmiotem niniejszego postępowania. W piśmie procesowym z dnia 13 czerwca 2022 r. w odpowiedzi na sprzeciw powód podniósł jedynie ogólnikowe twierdzenia, w tym, że wszystkie wpłaty dokonane przez pozwanych zostały zaksięgowane przez powoda. Co oczywiście stoi w korelacji z potwierdzaniami dokonania przelewu środków na rachunek bankowy powoda, czemu oczywiście powód nigdy nie przeczył. W apelacji zaś powód dokonał po raz pierwszy szczegółowej analizy dokonanych wpłat, zarzucając Sądowi, że ten nie zauważył że załączone przez pozwanych wpłaty częściowo nie dotyczyły umowy, objętej przedmiotowym postępowaniem. Zanegowane przez apelującego wpłaty – jego zdaniem – dotyczyły umowy, która nie została zawarta z pozwanymi, tylko z innym podmiotem. Na rachunek bankowy dotyczący innej umowy z innym kontrahentem pozwani przedłożyli potwierdzenia wpłat na łączną kwotę 10922,00 zł. Apelujący nie wskazał przy tym, do jakiego kontrahenta odnosiła się wpłata i to na rachunek powoda, i z tytułu jakiej umowy.

Tymczasem z potwierdzeń realizacji przelewów (k-280-286) wynika jednoznacznie, że nadawcą przelewu był (…), a odbiorcą (…).

Zarzuty apelującego są o tyle bezzasadne, że rachunek bankowy na który dokonano zapłaty jest rachunkiem należącym do powoda, a na każdym z tych potwierdzeń przelewu wskazano nadawcę w osobach pozwanych. W jaki sposób wpłaty zrealizowane przez pozwanych zostały rozliczone przez powoda, na poczet jakich umów, i jakich kontrahentów, jest na etapie apelacji zarzutem spóźnionym, a poza tym nie znajdującym oparcia w dokumentacji przedstawionej przez pozwanych.

Reasumując wobec zgodności z prawem wydanego przez Sąd pierwszej instancji rozstrzygnięcia, Sąd Odwoławczy działając w oparciu o treść art. 385 KPC oddalił apelację pozwanego.

O kosztach procesu w instancji odwoławczej Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 KPC w zw. z art. 391 § 1 KPC, obciążając obowiązkiem ich zwrotu powoda na rzecz B. W.. Koszty te sprowadzają się do wynagrodzenia pełnomocnika pozwanego w kwocie 2 214 zł ustalonego od wartości przedmiotu zaskarżenia na podstawie § 2 pkt 5 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804), z uwzględnieniem 50% stawki minimalnej z uwagi na fakt, iż pełnomocnik powoda reprezentował go także przed Sądem pierwszej instancji wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty, zasądzonymi na podstawie art. 98 § 11 k.p.c. Do zasądzonych kosztów doliczono podatek VAT w wysokości 23% na podstawie art. 86 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054).

O kosztach procesu w instancji odwoławczej Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 KPC w zw. z art. 391 § 1 KPC, obciążając obowiązkiem ich zwrotu powoda na rzecz P. W.. Koszty te sprowadzają się do wynagrodzenia pełnomocnika powoda w kwocie 2 214 zł ustalonego od wartości przedmiotu zaskarżenia na podstawie § 2 pkt 5 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804), z uwzględnieniem 50% stawki minimalnej z uwagi na fakt, iż pełnomocnik powoda reprezentował go także przed Sądem pierwszej instancji wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty, zasądzonymi na podstawie art. 98 § 11 k.p.c. Do zasądzonych kosztów doliczono podatek VAT w wysokości 23% na podstawie art. 86 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054).