Dodany przezPrzedawnienie roszczeń z kredytów frankowych – wprowadzenie.
Dzisiejsze zagadnienie będzie poświęcone tematyce przedawnienia roszczeń związanych z kredytami frankowymi (CHF) w kontekście aktualnego wyroku – Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) oraz uchwały – Sądu Najwyższego (SN). Tytułem wstępu należy wskazać, że orzeczenia TSUE mają doniosłe znaczenie dla interpretacji unormowań prawa krajowego, określających bezpośrednie i pośrednie konsekwencje zastrzeżenia w umowie niedozwolonego postanowienia umownego, z czym mamy do czynienia w przypadku umów o kredyt frankowy.
Przedawnienie roszczeń – wyrok TSUE z dnia 10 czerwca 2021 r. (C-776/19).
W tym wyroku TSUE jednoznacznie wskazał, że jeżeli konsument zawarł umowę kredytu w obcej walucie oraz nie posiada wiedzy w zakresie nieuczciwych warunków zawartych w tej umowie, wówczas nie obowiązuje jakikolwiek termin przedawnienia w odniesieniu do zwrotu kwot zapłaconych na podstawie tych nieuczciwych warunków. Cytując stanowisko zaprezentowane w powyższym wyroku TSUE: „W tym kontekście należy stwierdzić, że w szczególności w celu zapewnienia skutecznej ochrony praw, które konsument wywodzi z dyrektywy 93/13, musi on mieć możliwość podniesienia w każdej chwili nieuczciwego charakteru warunku umownego nie tylko jako środka obrony, ale również w celu stwierdzenia przez sąd nieuczciwego charakteru warunku umownego, w związku z czym powództwo wniesione przez konsumenta w celu stwierdzenia nieuczciwego charakteru warunku zawartego w umowie zawartej między przedsiębiorcą a konsumentem nie może podlegać żadnemu terminowi przedawnienia.”.
Przedawnienie roszczeń – uchwała SN z dnia 7 maja 2021 r. (III CZP 6/21).
SN w wyżej wymienionym wyroku podzielił stanowisko zaprezentowane przez TSUE i jednoznacznie określił, że termin przedawnienia w takich przypadkach (przypadkach wystąpienia niedozwolonych postanowień umownych) nie wchodzi w rachubę. Cytując stanowisko SN: „Kierując się dotychczasowym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, należy uznać, że bieg terminu przedawnienia roszczeń restytucyjnych konsumenta nie może się rozpocząć zanim dowiedział się on lub rozsądnie rzecz ujmując, powinien dowiedzieć się o niedozwolonym charakterze postanowienia. Należy bowiem uznać, że dopiero wówczas mógł wezwać przedsiębiorcę do zwrotu świadczenia (por. art. 455 k.c.), tj. podjąć czynność, o której mowa w art. 120 § 1 k.c.”.
Dodatkowo wskazano, że jeżeli bez bezskutecznego postanowienia umowa kredytu nie może wiązać, wówczas konsumentowi i kredytodawcy przysługują odrębne roszczenia o zwrot świadczeń pieniężnych spełnionych w wykonaniu tej umowy. Tym samym kredytodawca może żądać zwrotu świadczenia od chwili, w której umowa kredytu stała się trwale bezskuteczna. W tym miejscu należy również wyjaśnić, że powyższa uchwała posiada moc zasady prawnej.
