Skutki prawne zaprzestania płatności rat kredytowych z pominięciem procedury sądowej

ZAWIESZENIE PŁATNOŚCI RAT KREDYTOWYCH CHF

Przepisy kodeksu postępowania cywilnego przewidują możliwość zabezpieczenia powództwa. W przypadku spraw dotyczących unieważnienia kredytów frankowych zabezpieczenie takie sprowadza się do wydania postanowienia przez Sąd na mocy którego kredytobiorca uprawniony będzie do powstrzymania się od płacenia na rzecz banku do chwili prawomocnego zakończenia postępowania sądowego należnych bankowi rat kapitałowo-odsetkowych oraz wszelkich innych należności w wysokości i terminach wynikających z umowy kredytu. JW. Takim wypadku bank nie będzie uprawniony do złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytu i ewentualnie zgłoszenia długu do Biura Informacji Kredytowej (BIK).

Pomimo spełnienia przez kredytobiorców przesłanek zawieszenia spłaty rat kredytowych sądy niechętnie zgadzają się na udzielenie frankowiczom zabezpieczenie powództwa. W zasadzie jednym sądem w którym w 90% przypadków można liczyć na wydanie orzeczenia o wstrzymaniu płatności zobowiązań kredytowych jest Sąd Okręgowy w Warszawie, XXVIII Wydział Cywilny (tzw. Wydział Frankowy).

Brak możliwości uzyskania zabezpieczenie powództwa na drodze sądowej skłania niektórych kredytobiorców do faktycznego zaprzestania płatności rat. Sytuacje takie podyktowane są rożnymi względami – niektórzy kredytobiorcy spłacili już w ratach kapitało-odsetkowych kapitał wypłaconego kredytu i nie chcą niepotrzebnie nadpłacać bankowi pieniędzy po to aby wkrótce żądać ich zwrotu lub chcą uchronić się przed brakiem możliwości odzyskania takiej nadpłaty w przypadku grożącej bankowi upadłości (jak w przypadku GETIN NOBLE BANK S.A.).

Najbardziej istotnym skutkiem prawnym zaprzestania płatności rat kredytowych jest możliwość wypowiedzenia umowy kredytu przez bank i postawienie pozostałej do spłaty części długu do natychmiastowej zapłaty. Jeżeli taki stan rzeczy będzie miał miejsce to będzie on poprzedzony najprawdopodobniej kilkumiesięczną „miękką windykacją” polegającą na wysyłaniu przez bank monitów o płatność, wykonywaniu połączeń telefonicznych przez windykatorów czy też wpisaniem kredytobiorcy do BIK. Należy zaznaczyć, że w takim wypadku bank nie ma możliwości prawnej skierowania sprawy o zapłatę przeciwko kredytobiorcy do komornika bez uprzedniego wytoczenia przed sądem powództwa o zapłatę zaległości kredytowej. W takim wypadku sąd na wniosek pozwanego kredytobiorcy powinien zawiesić postępowanie wszczęte przez bank do czasu rozstrzygnięcia toczącej się już z powództwa kredytobiorcy sprawy przeciwko bankowi o stwierdzenie nieważności umowy kredytowej. Po prawomocnym wyroku stwierdzającym nieważność kredytu, powództwo banku o zapłatę przeciwko kredytobiorcy powinno zostać oddalone.

Sprawa może się skomplikować w przypadku, gdy jednym ze sposobów zabezpieczenia płatności kredytu jest weksel in blanco wystawiony przez kredytobiorcę i wydany bankowi z deklaracją wekslową. W takim wypadku bank może skierować pozew do sądu w trybie uproszczonym aby sąd wydał bez przeprowadzania rozprawy i doręczenia kredytobiorcy odpisu pozwu – nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym. Orzeczenie to stanowi jednocześnie tytuł zabezpieczenia co oznacza, że bank może skierować wniosek do komornika aby zajął konto bankowe kredytobiorcy – choć nie jest to jedyny sposób zabezpieczenia roszczeń. Nie oznacza to egzekucji zgromadzonych środków pieniężnych ale skuteczne ograniczenie możliwością zdeponowanych na tym rachunku środków pieniężnych. Od takiego nakazu zapłaty przysługują środki odwoławcze, niemniej jednak praktyka pokazuje, że zanim sąd uchyli zabezpieczenie wynikające z takiego nakazu zapłaty i następnie zawiesi to postępowanie do czasu rozstrzygnięcia sporu sądowego o nieważność kredytu – może upłynąć kilka miesięcy. Wprawdzie w praktyce żadnemu z klientów Kancelarii taki przypadek się nie przydarzył lecz teoretycznie istniała taka możliwość. Zatem decyzja o wstrzymaniu płatności rat bez zgody sądu powinna zostać dokładnie przemyślana w szczególności w kontekście zabezpieczenia środków pieniężnych przed ewentualnych ich zajęciem przez komornika.